Sklepy internetowe, Platformy B2B, Optymalizacja stron www

Jak wygląda proces tworzenia oprogramowania i dlaczego tyle to trwa

27.05.2025

Wdrażanie dedykowanych platform B2B i sklepów internetowych to proces, który wymaga wielu etapów pracy specjalistów o różnych kompetencjach. Klienci często zastanawiają się, dlaczego wprowadzenie nawet pozornie drobnej zmiany w systemie zajmuje tyle czasu. Aby to wyjaśnić, warto spojrzeć na cały proces krok po kroku, od pierwszej koncepcji po finalne wdrożenie.

Analiza potrzeb i projektowanie UX/UI

Każdy projekt informatyczny rozpoczyna się od dokładnej analizy wymagań, która pozwala określić cele biznesowe oraz potrzeby użytkowników. Bez tego etapu trudno byłoby stworzyć rozwiązanie, które będzie zarówno funkcjonalne, jak i intuicyjne w obsłudze. Analiza ta obejmuje szeroki zakres działań, które pomagają uniknąć kosztownych poprawek w późniejszych fazach projektu.

Kluczowe aspekty analizy i projektowania UX/UI:

Zrozumienie potrzeb użytkowników – zanim powstanie cokolwiek namacalnego, trzeba dokładnie poznać grupę docelową. Jakie są jej oczekiwania? Jakie problemy ma rozwiązywać system? Na tym etapie często przeprowadza się badania użytkowników, analizę konkurencji oraz wywiady z interesariuszami.
Definicja kluczowych funkcji – każdy system powinien realizować określone cele. Niezbędne jest więc ustalenie, które funkcjonalności są priorytetowe, a które mogą zostać wdrożone na dalszym etapie.
Makiety i prototypy – UX designer opracowuje makiety (tzw. wireframy), czyli uproszczone wizualizacje układu strony lub aplikacji. To na ich podstawie można sprawdzić logikę nawigacji i funkcjonalność interfejsu, jeszcze zanim powstanie jakakolwiek linia kodu. Jeśli po stronie zlecającej firmy nie istnieje jeszcze jasno określony przekaz lub strategia komunikacji, to właśnie na tym etapie warto rozważyć opracowanie strategii marketingowej. Dzięki niej możliwe jest zachowanie spójności przekazu – zarówno na poziomie warstwy tekstowej (np. język komunikacji, ton marki), jak i wizualnej (kolorystyka, styl graficzny, typografia). Pozwala to uniknąć sytuacji, w której interfejs „rozjeżdża się” z tożsamością marki, a użytkownik otrzymuje niespójny lub mylący sygnał. Strategia marketingowa staje się zatem cennym narzędziem wspierającym zarówno projektowanie UX, jak i późniejszą realizację graficzną oraz wdrożenie techniczne.
Testowanie koncepcji – zanim rozpoczną się prace programistyczne, warto sprawdzić, czy zaproponowane rozwiązania są intuicyjne dla użytkowników. Może się okazać, że planowana funkcja wymaga dopracowania, co na tym etapie jest znacznie łatwiejsze niż po jej zakodowaniu.
Projekt graficzny (UI design) – kiedy układ interfejsu zostanie zatwierdzony, projektanci interfejsów użytkownika (UI designerzy) nadają mu atrakcyjny wygląd, dbając o spójność kolorów, ikonografii i typografii.

Przykład zastosowania analizy UX/UI w praktyce.

Wyobraźmy sobie, że właściciel sklepu internetowego chce dodać nowy przycisk „Szybki zakup” obok produktów. Na pierwszy rzut oka to prosta zmiana – dodanie jednego elementu na stronie. W rzeczywistości jednak wymaga to:

określenia wpływu na użytkownika – czy nowa funkcja będzie intuicyjna? Czy użytkownicy ją zauważą i będą wiedzieli, jak działa?,
dopasowania do obecnych procesów – czy nowa opcja wymaga zmian w koszyku zakupowym? Czy nie zaburzy dotychczasowego przepływu zamówień?,
analizy technicznej – czy dodanie przycisku wymaga modyfikacji bazy danych? Jakie zmiany muszą zostać wprowadzone w backendzie?
przetestowania różnych wersji – możliwe, że różne warianty przycisku (np. jego kolor, umiejscowienie czy sposób działania) będą miały wpływ na konwersję. Dlatego przed wdrożeniem testuje się różne wersje rozwiązania.

Dzięki takiemu podejściu można uniknąć sytuacji, w której pozornie niewielka zmiana powoduje chaos w systemie lub zniechęca użytkowników. To właśnie dlatego etap analizy i projektowania UX/UI jest tak istotny – nie jest to jedynie „ładna grafika”, ale fundament, na którym opiera się skuteczne i dobrze działające oprogramowanie.

Implementacja frontendu i backendu

Po zatwierdzeniu warstwy wizualnej (UI) oraz strukturalnej (UX), projekt trafia w ręce zespołów deweloperskich odpowiedzialnych za jego techniczną realizację. Na tym etapie makiety i projekty graficzne stają się funkcjonalnym systemem – działającą aplikacją lub stroną internetową. Realizacja ta dzieli się na dwa główne obszary: frontend oraz backend. Oba zespoły pracują równolegle, choć ściśle ze sobą współpracują, by zapewnić spójność działania całej aplikacji.

Kluczowe role i zadania:

Frontend developerzy (webkoderzy)- odpowiadają za warstwę wizualną i interakcyjną systemu – wszystko to, co użytkownik widzi na ekranie i z czym bezpośrednio wchodzi w interakcję. Pracują w oparciu o technologie takie jak HTML, CSS, JavaScript oraz nowoczesne frameworki (np. React, Vue, Angular). Ich zadaniem jest m.in.:wierne odwzorowanie projektów graficznych w formie kodu,zapewnienie responsywności (czyli dopasowania do różnych urządzeń, czy wdrożenie dynamicznych elementów interfejsu (formularze, animacje, walidacje danych).
Backend developerzy - tworzą tzw. „logikę biznesową” aplikacji, czyli wszystko to, co dzieje się za kulisami. Pracują z serwerami, bazami danych, API (interfejsami komunikacyjnymi) i mechanizmami odpowiedzialnymi za przetwarzanie informacji. Ich praca obejmuje m.in.: obsługę logowania i rejestracji użytkowników, zarządzanie danymi (np. produkty, zamówienia, konta klientów), implementację integracji z systemami zewnętrznymi (np. płatności, dostawy), zapewnienie bezpieczeństwa danych oraz stabilności całego systemu.

Dlaczego drobne zmiany bywają czasochłonne?

Pozornie niewielka modyfikacja, jak dodanie przycisku „Szybki zakup”, wymaga współpracy obu zespołów i dokładnej analizy. Co trzeba uwzględnić?

1. Zmiana interfejsu (frontend) – przycisk musi zostać odpowiednio umieszczony w strukturze strony, być widoczny i estetycznie spójny z całością. Należy zadbać o jego zachowanie w różnych kontekstach – na komputerze, telefonie, w różnych wersjach językowych itp.

2. Nowe zachowanie systemu (backend) – funkcja „szybkiego zakupu” wymaga określenia, co ma się wydarzyć po kliknięciu. Czy dane klienta zostaną uzupełnione automatycznie? Czy zamówienie zostanie natychmiast zapisane? Jak obsłużyć błędy, np. brak towaru?

3.Integracja i testowanie – trzeba upewnić się, że nowa funkcjonalność współdziała z istniejącymi mechanizmami: koszykiem, systemem płatności, powiadomieniami e-mail itd.

4.Bezpieczeństwo i wydajność – nowa funkcja nie może powodować błędów, spowalniać działania serwisu ani wprowadzać luk bezpieczeństwa.

5. Wersjonowanie i wdrożenie – zmiany muszą zostać dodane do kodu w sposób kontrolowany, przetestowane na środowisku testowym, a dopiero potem przeniesione na wersję produkcyjną.

System wersjonowania i testowanie

W procesie tworzenia oprogramowania kluczowe znaczenie ma zachowanie porządku i transparentności podczas pracy zespołu nad kodem. Projekty IT to złożone systemy rozwijane równolegle przez wiele osób – bez odpowiednich narzędzi trudno byłoby zachować spójność, bezpieczeństwo i możliwość sprawnego wdrażania zmian.

System kontroli wersji – fundament zespołowej pracy nad kodem.

Programiści korzystają z systemów kontroli wersji (najczęściej Git), które umożliwiają śledzenie każdej zmiany w kodzie – kto ją wprowadził, kiedy i dlaczego.System wersjonowania pełni kilka istotnych funkcji:

zarządzanie zmianami – każda zmiana trafia do osobnej „gałęzi” (branch), dzięki czemu można pracować nad różnymi funkcjonalnościami równolegle, bez ryzyka wzajemnego nadpisania kodu,
bezpieczne wdrożenia – przed wprowadzeniem zmian do głównej wersji systemu, kod jest przeglądany, testowany i zatwierdzany. Dzięki temu unika się sytuacji, w których niedopracowana funkcjonalność trafia na środowisko produkcyjne,
historia projektu – każda modyfikacja jest zapisana, co umożliwia szybki powrót do wcześniejszych wersji, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Testowanie – eliminowanie błędów, zanim trafią do użytkownika.

Wdrożenie nowej funkcji nie kończy się na jej zaprogramowaniu – nie mniej istotne jest jej dokładne przetestowanie. Ten etap ma na celu wykrycie błędów, nieścisłości i nieprzewidzianych skutków ubocznych działania nowego kodu. Rodzaje testów:

testy jednostkowe (unit tests) - sprawdzają, czy poszczególne fragmenty kodu działają prawidłowo w oderwaniu od reszty systemu. Przykład: czy kliknięcie przycisku uruchamia przypisaną do niego funkcję,
testy integracyjne (integration tests) - weryfikują współpracę różnych komponentów systemu. Przykład: czy przycisk „Szybki zakup” poprawnie łączy się z koszykiem, logiką zamówień i bazą danych,
testy manualne (lub eksploracyjne) - prowadzone przez testerów lub członków zespołu, którzy z perspektywy użytkownika oceniają funkcjonalność, wygląd i intuicyjność działania systemu. Sprawdzają m.in. zgodność działania w różnych przeglądarkach, na urządzeniach mobilnych i przy różnych scenariuszach użytkowania.

Dlaczego testowanie i wersjonowanie są tak ważne?

Zapewniają stabilność systemu – każda zmiana, nawet niewielka, może mieć wpływ na inne obszary aplikacji. Testy pomagają wykryć nieoczywiste zależności i błędy.
Chronią przed regresją – dobrze zaprojektowany system testów zapobiega sytuacjom, w których nowa funkcja przypadkowo psuje coś, co wcześniej działało.
Zwiększają bezpieczeństwo – kontrola wersji i wieloetapowe testowanie minimalizują ryzyko wdrożenia błędów, które mogłyby narazić firmę na straty wizerunkowe lub finansowe.

Wdrożenie i utrzymanie

Po zakończeniu etapu programowania i przetestowania nowej funkcjonalności następuje jej wdrożenie do środowiska produkcyjnego, czyli tej wersji systemu, z której korzystają użytkownicy końcowi. To moment krytyczny – choć wiele prac zostało już wykonanych, każda zmiana w żywym systemie niesie ze sobą ryzyko wpływu na inne obszary aplikacji.

Etapy wdrożenia:

wdrożenie na środowisku testowym (tzw. staging) - nowe funkcje trafiają najpierw na wewnętrzne środowisko, które wiernie odzwierciedla wersję produkcyjną. Tutaj można sprawdzić, jak aplikacja zachowuje się w całości, w połączeniu z innymi elementami, integracjami i rzeczywistymi danymi. Deweloperzy i testerzy wykonują ostatnie kontrole jakości, zanim zmiany zostaną udostępnione użytkownikom,
wdrożenie na środowisku produkcyjnym - to faktyczne „wypuszczenie” nowej funkcji do użytku. Zazwyczaj odbywa się w kontrolowany sposób – z wyznaczonym oknem czasowym, procedurą cofania zmian w razie potrzeby (tzw. rollback) oraz aktywnym monitoringiem po wdrożeniu.

Co dzieje się po wdrożeniu?

Zakończenie wdrożenia nie oznacza końca prac nad daną funkcją – system IT wymaga stałej opieki i reagowania na zmiany zarówno techniczne, jak i biznesowe. Dlatego ważnym elementem procesu jest utrzymanie oprogramowania, które obejmuje m.in.:

monitoring działania aplikacji – śledzenie błędów, spadków wydajności, nieprawidłowych zachowań systemu (np. za pomocą systemów logujących i narzędzi typu Application Performance Monitoring),
usuwanie błędów – czasem dopiero po wdrożeniu i większej liczbie interakcji pojawiają się scenariusze, których nie dało się odtworzyć wcześniej. Należy je szybko analizować i naprawiać,
aktualizacje systemowe i technologiczne – środowisko technologiczne ciągle się zmienia: frameworki, biblioteki, integracje z zewnętrznymi usługami wymagają aktualizacji dla bezpieczeństwa, wydajności lub zgodności,
wsparcie i rozwój – nowe potrzeby biznesowe, zmiany prawne czy oczekiwania użytkowników mogą generować konieczność dalszych modyfikacji lub dodawania nowych funkcjonalności.

Podsumowanie

Tworzenie i rozwijanie dedykowanego oprogramowania – czy to platformy B2B, czy sklepu internetowego – to złożony proces, który angażuje specjalistów z różnych dziedzin: od analityków i projektantów UX/UI, przez frontendowców i programistów backendu, po testerów i specjalistów od wdrożeń. Każda, nawet pozornie drobna zmiana, przechodzi przez ściśle określone etapy, których celem jest zapewnienie jakości, stabilności oraz bezpieczeństwa całego systemu. Zrozumienie tego, jak wygląda cały cykl życia funkcjonalności – od pomysłu, przez projektowanie i implementację, aż po testowanie i utrzymanie – pozwala lepiej ocenić czas i nakład pracy niezbędny do jej realizacji. To także pomaga budować świadome partnerstwo między firmą zlecającą a zespołem deweloperskim.

Co można zrobić, aby wdrożenia przebiegały sprawniej?

Jasno zdefiniowane cele i oczekiwania – im precyzyjniejsze wymagania na starcie, tym mniej nieporozumień i konieczności zmian na późniejszych etapach.
Wczesne zaangażowanie w proces projektowy – aktywny udział klienta przy analizie i akceptacji makiet pozwala lepiej dopasować rozwiązanie do realnych potrzeb biznesowych.
Spójna strategia komunikacji – jeśli po stronie firmy nie istnieje jeszcze określona strategia marketingowa, warto ją opracować jeszcze przed projektowaniem interfejsu – ułatwia to projektowanie spójnych i skutecznych rozwiązań.
Gotowość do pracy etapowej (iteracyjnej) – duże zmiany warto dzielić na mniejsze części, które można szybciej wdrożyć i przetestować, co pozwala na stopniowe rozwijanie systemu bez przestojów.
Otwartość na rekomendacje techniczne – zespół deweloperski, bazując na doświadczeniu, może zaproponować alternatywne rozwiązania, które są bardziej efektywne lub łatwiejsze w utrzymaniu.